Tips om een veilige werkomgeving te creëren

Veiligheid op de werkvloer is één van de belangrijkste aspecten waardoor werknemers gezond kunnen werken. Dit gaat niet alleen om het werken met veilige middelen, maar ook om gedrag op de werkvloer waardoor een werknemer zich veilig of juist onveilig kan voelen. Wanneer spreek je van ongewenst of zelfs grensoverschrijdend gedrag? En wat doe je dan in zo’n situatie? En wat kan je als werkgever doen om de veiligheid binnen de organisatie te waarborgen en dus een veilige werkomgeving te creëren? Wij geven je tips! 

Zorg voor een open cultuur

Een veilige werkomgeving is een omgeving waarin de werknemer het gevoel heeft volledig zichzelf te kunnen zijn. Hierbij is het belangrijk dat hij open kan zijn en dat hij het idee heeft dat hij een eventueel onveilige situatie of een onprettige gebeurtenis ook kan bespreken. Blijf daarom ook altijd in gesprek met je medewerkers, zodat je weet wat er speelt binnen jouw organisatie. Zijn er situaties die de werknemer als onprettig ervaart? Of zijn er punten waarmee aan de slag gegaan kan worden om te voorkomen dat het onprettig wordt? Door dit tijdig aan de kaak te stellen, kan er direct actie ondernomen worden zodat de situatie verbeterd kan worden. Een cultuurverandering is niet van de één op de andere dag doorgevoerd, dit heeft tijd nodig. Want er is niets zo lastig als gedragsverandering. Wanneer er sprake is van een hiërarchische cultuur waarbij werknemers het idee hebben dat leidinggevenden of directieleden verder van ze af staan, zullen zij meer moeite hebben om open te zijn en onderwerpen bespreekbaar te maken. Ook dit lees je in de media veelvuldig terug. Vooral angst voor het verliezen van een eigen positie of baan speelt dan vaak een rol. Zij kunnen het idee hebben dat wanneer zij open kaart spelen over een gevoelig onderwerp, dit consequenties kan hebben. In veel gevallen kiezen medewerkers er dan voor om het probleem of de gebeurtenis voor zich te houden. Met veel (gezondheids)klachten bij de werknemer als gevolg. Denk hierbij aan stress, angsten, spanningen, hoofdpijn, of uiteindelijk zelfs een burn-out. 

Bewustwording

Bij deze cultuurverandering is bewustwording de allereerste stap die genomen moet worden. Zijn werknemers zich wel bewust van het gedrag dat zij vertonen en wat voor invloed dit kan hebben op anderen? Wat voor de één bijvoorbeeld als grapje kan worden bedoeld, kan voor de ander heel anders ontvangen worden. Een aanraking die goed bedoeld kan zijn (denk aan een schouderklopje) kan voor een ander voelen als onprettig. Het is dan heel belangrijk dat de medewerker het gevoel heeft dat het veilig is om dit uit te spreken, zodat de collega hier in de toekomst rekening mee kan houden. Wordt dit niet besproken, dan stapelt zich dit alleen maar op en kan het zelfs escaleren. Een mooi middel om hierover met elkaar in gesprek te blijven is het samen formuleren van belangrijke waarden op de werkvloer. Binnen die gezamenlijke waarden kun je een prettige manier van werken creëren omdat de medewerkers samen hebben bepaald wat zij belangrijk vinden en hebben afgesproken dit na te leven.Daarnaast is het ook heel erg belangrijk dat werknemers het gevoel hebben dat er naar ze geluisterd wordt. Heel vaak gebeurt het in de praktijk dat werknemers wel aangeven waar zij tegenaan lopen, maar dat zij het gevoel hebben dat er vervolgens niets mee gedaan wordt. Met als gevolg dat zij in de toekomst niet zo snel meer hun verhaal zullen doen. Om deze open cultuur te blijven behouden, is het belangrijk dat werknemers niet alleen aangehoord worden, maar dat er ook naar oplossingen wordt gezocht. Betrek hier ook de werknemers bij. Wat zou een goede oplossing kunnen zijn voor een bepaalde situatie? Hierdoor geef je de werknemers het idee dat het serieus genomen wordt en daarnaast is dit goed voor de saamhorigheid. Als werkgever hoef je tenslotte niet altijd het wiel opnieuw uit te vinden. Samen kom je vaak tot de beste oplossingen.

Grensoverschrijdend gedrag

Vandaag de dag is dit een onderwerp die veel besproken wordt. Maar wanneer is iets ongewenst of zelfs grensoverschrijdend gedrag? Dit kan voor de een heel anders zijn dan voor de ander. Bij grensoverschrijdend gedrag hebben we het over gedrag waarbij een ander zich geïntimideerd, gediscrimineerd, vernederd of zelfs bedreigd voelt. Je gaat letterlijk een grens van iemand over. Denk aan pesten op de werkvloer of seksuele intimidatie. Ook hierbij kan een werknemer zich zeer onveilig voelen. Het is belangrijk dit binnen het team te bespreken en hier afspraken over te maken. Dit kan je doen door gedragsregels op te stellen met daarbij een protocol dat ingevoerd kan worden wanneer iemand grensoverschrijdend gedrag vertoond. Door hier samen duidelijke afspraken over te maken en kenbaar te maken wat de consequenties kunnen zijn wanneer deze regels worden overtreden, is de kans kleiner dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. Het is daarnaast belangrijk om je te realiseren dat ieders grens weer anders is en dat werknemers hier respect voor hebben.

Risico’s

Ook is het enorm belangrijk om vooraf in te schatten welke risico’s er op de werkvloer aanwezig zijn die eraan kunnen bijdragen dat de werkomgeving onveilig kan worden. Hierbij kan je onderscheid maken in fysieke risico’s, veiligheids- en omgevingsrisico’s. Een RI&E kan een goed middel zijn om deze risico’s in kaart te brengen. Als organisatie ben je verplicht een RI&E op te stellen. KrachtWerkt kan je hierbij helpen.

Preventiemedewerker

Ook kan het hebben van een preventiemedewerker eraan bijdragen dat de veiligheid op de werkvloer gewaarborgd blijft. Het hebben van een preventiemedewerker is verplicht en tot maximaal 25 medewerker mag een werkgever deze taak zelf vervullen. Echter, zien wij in de praktijk vaak dat het gunstiger is om hiervoor een medewerker verantwoordelijk te maken. Die kan dan als een brug tussen werknemers en werkgever functioneren. De preventiemedewerker is samen met de bedrijfsarts en de arbodienstverlener verantwoordelijk voor de veiligheid en de gezondheid op de werkvloer.

Vertrouwenspersoon

Een vertrouwenspersoon kan een goed aanspreekpunt zijn voor de medewerkers wanneer zij met een probleem of privékwestie zitten, dat zij graag met iemand willen bespreken. Ook signaleert hij knelpunten of problemen binnen de organisatie en kan dit benoemen bij de werkgever. Een vertrouwenspersoon kan iemand opvangen, begeleiden, adviseren of waar nodig doorverwijzen naar instanties of professionele hulpverlening. Ook kan de vertrouwenspersoon deskundigen inschakelen op het gebied van een conflict. Er ligt een wetsvoorstel om werkgevers te verplichten een vertrouwenspersoon te benoemen binnen de organisatie. Op dit moment is het benoemen van een vertrouwenspersoon nog niet verplicht, maar wel raadzaam. Vaak vinden medewerkers het prettiger om bijvoorbeeld privézaken te bespreken met een vertrouwenspersoon in plaats van de werkgever. Een vertrouwenspersoon verlaagd de drempel dan ook om het gesprek aan te gaan. Het meest gunstige is om iemand aan te stellen als vertrouwenspersoon die niet te dichtbij de directe collega’s staat binnen de organisatie. Daarnaast kan er ook voor gekozen worden om een externe vertrouwenspersoon in te schakelen. Wij bieden vanuit KrachtWerkt ook een vertrouwenspersoon aan. Vraag gerust naar de mogelijkheden.

Training en workshops over veiligheid op de werkvloer

Als werkgever is het ook belangrijk dat je je werknemers de juiste kennis meegeeft op het gebied van veilig en gezond werken. Wij kunnen trainingen en workshops op maat bieden die hieraan bij kunnen dragen. Denk bijvoorbeeld aan trainingen omtrent gedrag op de werkvloer, gezond werken, veiligheid en gezondheid binnen de organisatie, preventieve trainingen of trainingen en workshops op maat die gaan over samenwerken en gespreksvoering. Wij denken graag met je mee. Vraag gerust naar ons training aanbod en de mogelijkheden.

Meer weten over wat jij kan doen?

Wil jij graag meer informatie over wat jij kan doen om de veiligheid en gezondheid binnen jouw organisatie te waarborgen? KrachtWerkt kan als sparringpartner optreden en denkt graag mee in de mogelijkheden om preventief actie te ondernemen, zodat jij zeker weet dat jouw werknemers veilig en gezond kunnen werken.